مینیاتور صفویه ( مکتب تبریز)

شاه اسماعیل در سال ۹۱۶ هجری قمری بر خاندان شیبانی تسلط یافت و حکومت خاندان صفوی راتشکیل داد. او پایتخت را از هرات به تبریز منتقل کرد و هنرمندان و صنعت گران را از گوشه کنار کشور به آنجا دعوت کرد. ایران در دوران سلطنت پادشاهان صفوی به اتحاد و یکپارچگی و عظمت دست یافت. شاه اسماعیل صفوی, استاد کمال الدین بهزاد را که در عهد تیموری پرورش یافته بود به تبریز دعوت کرد و او را به سرپرستی گروهی از نقاشان و خوشنویسان، رنگ کاران و صحافان و… برگزید. این گروه حرکت فرهنگی و هنری مکتب تبریز را بوجود آوردند.[۱]

این شیوهٔ نوین، از ترکیب سنت نقاشی تبریز در دوره مغول و مکتب هرات و روش شخصی بهزاد پدید آمد. نقاشان مکتب تبریز سطح تخت نقاشی را شکستند و ترکیب بندیهای چند سطحی آفریدند .همه چیز آکنده از حرکت و جنبش بود رنگها درخشان و پرکشش و حالت مورد نظر را به وجود می آورد.

خسرو و شیرین
فرهاد و شیرین

طرح از رضا عباسی با موضوع عشق فرهاد به شیرین ، برگرفته از یکی از اشعار گنجور نظامی می باشد . طرح پاسپارتو از خودم می باشد و موضوع آن خشم خسرو نسبت به فرهاد را نشان میدهد . در پاسپارتو علاوه بر خسرو و سربازانش دراویش و فرشته ها هم نقاشی شده اند . تکنیک استفاده شده در این نقاشی گواش ، آبرنگ و طلا24 عیار می باشد .

مینیاتور صفوی سبک تبریز 2

شاه تهماسب پسر شاه اسماعیل ( موسس حکومت صفوی ) که شیفته نقاشی و خطاطی بود  ، پس از رسیدن به سلطنت به حمایت از این هنرها پرداخت و هنرمندان زیادی از مکتب هرات و ترکمان را در پروژه‌های شکوهمند کتاب آرایی به کار گرفت وبدین ترتیب مکتب تبریز که یکی از مکاتب درخشان هنر نگارگری ایران است شکل نهایی خودرا پیدا کرد و آثار شکوهمندی چون شاهنامه تهماسبی و خمسه نظامی شاهی را تولید کرد .

شاه تهماسب از اوان کودکی به فراگیری خط و نقاشی پرداخت و طراحی نزاکت قلم را به مرتبه کمال رسانید. او در جوانی استادان معروف را گرد آوری کرد ولی در اواخر عمر به این هنرمندان توجه کمتری داشت به طوری که بسیاری از آنان در دربار ابراهیم میرزا در مشهد گرد آمدند و سبکی دیگر را به وجود آوردند .

خصوصیات سبک تبریز 2

یکی از مشخصه‌های نقاشی مکتب تبریز دوران صفوی وجود علامت یا شکلی شبیه میله کوچک قرمزی است که بر روی عمامه‌ها نقش شده‌است . این علامت و عمامه های 12 ترکی از نشانه های شیعیان دوازده امامی طرفدار شیخ صفی الدین اردبیلی بود که در ابتدای دوران صفوی متداول گردید ولی بعداز وفات شاه طهماسب دیگر در تصاویر دیده نشد .

نقاشان مکتب تبریز سطح تخت نقاشی را شکستند و ترکیب بندی‌های چند سطحی آفریدند .همه چیز آکنده از حرکت و جنبش بود و رنگ‌ها درخشان و پرکشش و حالت مورد نظر را به وجود می آورد.


مکتب تبریز 2
مکتب تبریز2

آثار من

منبع : ویکی پدیا